BİR KÖPEĞE EMPATİ

Bir köpeğe empati yaptın mı? Kendi türünden/kendinden olmayana onun gerçekliği ile baktın mı? Bak bakalım! Kendini üstün, kendini efendi görebiliyor musun hâla?

Seni sahiplenir mesela; senin onun sahiplenmenden çok ama çok daha fazla. Seni özler; senin onu öz-lediğinle kıyaslanamayacak derecede. Senin yokluğunda sırf kokun sinmiş diye t-shirtlerini alır askısından ve onların üzerinde uyur. Seni hatırlatan eşyalarını onun önünden almaya çalışan olursa da ne kadar aşina olursa olsun hırlar ve mealen der ki; "sakın ha! kıymetlimi ve dahi kokusunu benden almaya kalkışma, aksi takdirde canını yakarım. Uyarmadı deme!" Koklayarak anlar. Koklayarak bilir, anlar kıymeti, fark(lılık)ları. Koklayarak tanır. Kokudur onun kelimesi. Kokudur onun muhabbeti. Koklamanın kıymetini bilir. Varlığının, fıtratının dışavurumudur koku. Samimi ve içten olduğu, olabildiği yerdir koku. Koklamayı seviyor diye kızamazsın. Tanımaya çalıştığı yol bu diye onu hor göremezsin. Onun varlığını kabul etmek istiyorsan koklamasına, kokuyu kutsamasına izin vermelisin.

Pek tabii ki izansız olmayacak. Ölçüsüz, zalimce olmayacak. Özlemi başkalarına acı vermeyecek. anlamak isteyenler olduğu gibi, anla(ya)mayanlar da olacağını bilecek. Ve bunların ayırdında olacak. "Niye bunu gözetmedin, yakıştı mı sana?" diye sorulduğunda ise bunu anlayacak, bilecek. Utanacak, sıkılacak. Kuyruğunu sallasa bile mahçup olacak. Utanma duygusu olmayanlardan olmayacak. Yılışmayacak, yavşamayacak. Köpek bile olsa mert olacak."Sevgimden de olsa sınırları aştım galiba" demeyi bilecek. "Benim sana ihtiyacım var"ın İngilizce tabiri ile  'mutual' yani müşterekçe bir ifade olduğunu bilecek. Çünkü müşterek olmayan her yerde bir köle bir de efendi olur. Hâlbuki köle-efendi ilişkisinde sevgi yoktur. Egonun dibi vardır. Birisi egosunu tatmin eder. Diğeri egosuzluğunun acısını anlarda kâh hırlayarak kâh nankörce çıkartır.

"İyiki hayatımdasın demek için insan, hayvan, köpek olmaya gerek yok. Sevgiyi hissetmek haylice yeter zannımca. Ve biliyor musunuz dostlar? Bir köpek bunu en çok hisseden canlılardandır. Milyonlarca yıldır, yahut ilk alfa kurdun evcilleştiğinden yahut daha doğrusu insan dostu olduğundan beri öz(gürlüğ)ünü taamüden verdiğinden olsa gerek köpek, insanın sevgi ve dahi dostluk duygusunu en çok besleyen canlı olmuştur.

"Sevmek istersen sevdiririm" der mesela. Çoklukla "sevmek isteyip istemediğini bilmiyorsan ben sevdiririm kendimi tıpkı küçük bir kız çocuğu gibi" gibisinden sevmeye zorlar ve bundan da zevk aldırarak auranı değiştirir. Yahut "sevilmek istiyorsan mutlak hep seven olacağım" der mealen. Hayatın garip ve acıklı bir tecellisidir galiba köpeklerin ömrünün kısa olması. Yaz yağmuru gibi yahut çılgın aşk gibi hızlıca geçerler insanların hayatından. Çok şey vardır onlardan öğrenilesi; görmek isteyene.

Hani Cemal Süreyya'nın "hayat kısa, kuşlar uçuyor" şeklinde formülize olan dizelerindeki gibi ya da onlara nazire yaparcasına "Hayat acımasız, köpekler ve onların dostluğu sonsuzlaştırılamıyor, ne yazıkki" demek geliyor insanın aklına.

Yeni yıkanmış, mis kokulu halini öpmek ve ondan öğrendiğin şekilde onu koklamak istersin. O da buna ölene kadar izin verir. İşte budur bir köpeğin kodu. İzin verir sevilmeye. İzin vermeni ister onun seni sevmesine.

Gayrısı öyle ya da böyle hikâye.

Sevgiyle 19


✅ Bu içerik Kişisel Blog – Hayatı (G)özlemek tarafından hazırlanmıştır. Kullanmak ve/veya kopyalamak isterseniz serbestsiniz. Helaldir yani 😉👌

K*ÇIMA YER EDEYİM HELE...

Kimisi cinselliğin acımasızca, izansızca bastırıldığı, onu çağrıştıran her şeyin tukaka edildiği Viktoria dönemindeymiş gibi bastırır güdüsünden, taa içeriden gelen duygularını/düşüncelerini. Bu öyle bir baskılamadır ki hiçbir nefsin karşı duyamayacağı bir gerilim yaratır. Bastırılan, maskelenen duygular, düşünceler ve dahi gerçekler mutlaka açığa çıkma eğilimi gösterir. Ne kadar saklamaya çalışsan, bir o kadar dengi bir kuvvet, onu özgür kılmaya hizmet eder. Sakla(n)ma kuvvetine karşı bir kuvvet seni açığa çıkarmanın yollarını arar; ne kadar dikkat etsen de ve tamamen senin kontrolün dışında. Bu, milyon kere milyon, milyar kere milyar kere kanıtlandığı üzere hayatın "dengeden gayrı bir sırrım yok" dercesine hissettirdiği bir durumdur. Tıpkı adı geçen dönemdeki onca baskıya rağmen baskı konusu şeylerin çok daha sertinin izansızca ortaya çıkması gibi. Dedik ya; denge olmasaydı hayat devam etmezdi, edemezdi.

İstisnalar pek tabii ki kaideyi boz(a)mazlar. Çünkü, istatistik biliminin 'sırdaşı olanı ihmal etmek' yahut pek de kâle almamak üzere bir pratiği vardır. Sebebi ise tanım(lam)aktır. Sıradışına/kanıtsız olana/gerçeklenmesi zor olana itibar etmek, tanımlamayı zorlaştırır, imkansızlaştırır. Ademoğlu/Havvakızı kendinden dışarı; tanımlayamadığı olduğunda çoklukla ilgisini çekse de aslen korkar ve kendini "ezik" hisseder. Bu 'ezik hissetme' onun şahsi kriptonitidir; tıpkı Superman'in bile zayıf olabileceğini anlatır gibi. Hâlbuki hep dediğim(iz) üzere zayıf olabilmek kocaman bir güçtür. Çünkü zaten gerçek zayıf olan belli anlarda zayıf değildir, her daim zayıftır.

Zayıflarla güçlülerin farkı yahut eziklerle karizmatiklerin farkı olarak tecelli eden durum hayli dramatiktir oysa. Örneğin zayıf olduğu halde gücü bir kez hissetti mi insan, nobranlaşır. Kuranî tabirle müstağnileşir. Yani 'bu bana üstün yeteneklerimden/özelliklerinden dolayı verildi' der. Bir anda havalanır. Kendini (tanrı) zanneder. Bil(e)mez bunun kocaman bir test olduğunu. "Kı*ıma yer ettiğim(i sandığım) yer, benim en büyük şansım(dı)" d(iy)emez. Öyle nadir bulunan bir durum da değildir hani bu durum. Oldukça kolay gözlemlenebilir bir hâldir bu. Gözleyen, oldukça sıklıkla fark eder bu hali. Mesela, çeşmenin başında oturan insan, susuzluk nedir pek bilmez; ta ki çeşme kuruyana kadar. Ancak akan çeşme ona hep güç verir ve onu sonsuz sanır; taa ki çeşme akmaz olana kadar. (Faydalı bilgi: Çeşm(e): göz, göze, pınar, göze benzeyen demektir. Gözün, gözenin yanı pınarın kuruması, vicdanın kurumasını ve o sağ olan duyunun öldüğünü temsil ediyor zannımca)

Yanlışlığı yüzüne vurulana kadar bunun sadece bir kitap cümlesi olduğunu sanır; taa ki sıram geliyor/geldi diyene kadar, kendinden kendine. Arayışını, olgunuluğunu/olmuşluğunu sınırlayamayan ya da bir endazeye oturtamayanın en büyük zararda olduğu gibi nafile soruların, nafile hesapların içindeki insan, nüfus kağıdı eskise bile nafile yaşamın esiri olmanın o acı sonuçlarını fark edemez. Yaşamın(ın) da sonsuz olduğunu sanır. Bil(e)mez insanoğlu neyin kalıcı/mübarek yani etkisi çağlar boyu sürecek olan olduğunu. Hep derim ya; bizim bilge kadının dediği gibi; "bir bakmışsınki bir eyvah sermayen olmuş."

Tiyatral; İngilizce tabiri ile drama(tic) olanın ne kadar iyi oynarsan oyna anlaşılabileceğinı bil(e)mez bu işin ustaları. Çünkü o kadar içindedirki bu dramatik hayatın. İçinde bulunduğu dünyayı tiyatro, hemdem şekilde tiyatro ettiği dünyayı gerçek sanmakta elim bir hataya düşmüştür. İster bir tokatla isterse yanaklarına bir buse kondurularak, ürkütülmeden, korkutulmadan, 'hey! hoşgeldin gerçek hayata' dercesine uyandırılmaya çalışılsa da derin rüyalarından o, lücid rüya meraklısı olduğundan uyan(a)maması ise gerçek dram(a)dır aslında. Ve bu drama kimilerine göre acı bir gerçek olacaktır. İroniktirki o zannedenler aslında romantik bir biçimde rüyanın kendisindedirler belki de. Kim bilir? Zaman ve hakikatler ve yahut en son tahlilde ebedi hesaplaşma/mahkeme kimin rüyada olduğunun şaşmaz doğrusunu verecektir. "Rüyasında kelebek olan bir insan mı, yoksa rüyasında insan olan bir kelebek mi?" paradoksu gibi. . .

Sömürgenin, gücün tavan yaptığı yukarıda betimlediğim, bitmez denilen o dönem bile bitmiş olsa da bu hasletin, kendisi zayıf etkisi kuvvetli dürtülerin meraklısı insan bitmeyecek. Bunu biliyoruz. Hayatın (g)özlenesi gizemi bize bunu tekrar tekrar göstermekte. Tıpkı sudoku gibi bazen cevap kolay olur. Bazen de başka satır(lar)dan çıkarım yapmak gerekir. Bu çıkarım(lar) sayesinde zorlar kolaylaşır. Örneğin birisini tanımak için onun başkalarına da olan davranışını incelemek anlamlı ve ders verici olacaktır. Bizler ise ders aldığımız sürece tekrardan kurtulacağız. Geçemediğimiz dersi tekrar ediyor olmayı anladığımızda ve dahi "artık dersimi aldım" diyene kadar bu fasid/t dairenin devam edeceğini bilmek ve bundan sakınmaya çabalamak bizi "farkında" yapacaktır. (Faydalı bilgi: Fasid: kendi başına meşru iken meşru olmayan bir şeye yakınlığı sebebiyle meşru olmaktan çıkana denir. Fasit: kısır döngü)

Mesela her hangi bir oyunun bir seviyesini geçtiğimiz zaman onu küçümsemeye başlarız; onu geçmek nice zamanımızı almış olsa bile. Yeni seviyelere, nice maceralara, nice yenilere yelken açmak isteriz. Bunun, 'bizi biz yapan' olduğunu sanarız. Aslında yeni macera, yeni zorluk; türevden öte değildir. Oyunu kurgulayan, seni yeni becerilere zorlar. Oyunu yazan kadar iyi oynayabilene kadar seni bir ihtiras sarmalında tutar. Oysa "hey! ben, oyunun bir nüvesi değilim. Öğrendiklerimi yepyeni, sadece bana özel bir oyun için kullanmak istiyorum. Öz(ü)gürüm ben" diyene kadar aslında oynanan/oyuncak, aksi takdirde oynayacak olacaksındır.

'Öğrenmek istiyorum' demek, 'bil(e)meyeceğin şeylerin de olduğunu biliyorum' demektir. Ve bu, 'biliyorum' gerçek bilmeklerdendir. Öğrenmek istemeyene bir şey öğretilemez. Tıpkı Gandhi'nin dediği gibi "Ah! Bir insanı gerçekten uyuyorsa uyandırmak mümkündür. Ama, uyumuyor da uyuyor taklidi yapıyorsa, ne kadar çaba sarf edilse de boştur." Bazısı buna "hazır olmak zamanı" der. O zaman sorarlar adama; intihar etmek üzere olanlar dışında ölüme hazır olan var mıdır mesela? Hâlbuki "ölmeden evvel ölünüz" ne kıymetli bir yoldur. Hazır olmak demektir. Hazırlanmak demektir.


Sevgiyle 19

(Not: Görsel alıntıdır)


✅ Bu içerik Kişisel Blog – Hayatı (G)özlemek tarafından hazırlanmıştır. Kullanmak ve/veya kopyalamak isterseniz serbestsiniz. Helaldir yani 😉👌

POR FAVOR/PER FAVORE

Beykoz'un otoyolu gören bir sitesinde oturuyordu. Yirmi yıldır da oralıydı; hayatın değerlerine pek oralı olmadığı halde.

Günlük hayatının parçası, olmazsa olmazı spor ile amatörce uğraşıyordu. Amatör dediğime bakmayın, tam bir profesyonel gibi ciddiye alıyordu bunu; bir çok şeyi böylesine ciddiye almadığı kadar. Hoş, bu aralar biraz tembeldi. Haftada iki güne düşürmüştü kendini var hissettiği sporunu yapmayı. Kendini böyle ifade etmeyi doğru bulmuştu. Sportmen kimliği, bir sürü kimliğin yanında en gerçek olanı ya da gösterilmesi en az zararsız yahut kârlı olandı kendi için. Tazeleniyordu sürekli; bunun sonsuz ol(a)mayacağından habersiz.

İlerlemiş yaşına rağmen düzgün denilebilecek bir vücudu da vardı hani. Kaslı kolları, geniş omuzları, dik duran bir bedeni, sağlam bir boynu hep bu spor merakının sayesindeydi. Fark edilmemesi imkansız bir kişiydi görebilene. Pek tabii ki yaşlanmanın handikapı olan yerçekimine yenik düşme lanetine kapılan yerleri de vardı. Kadın olsaydı bir estetiklik işi vardı. Erkek olsaydı da cüzdanı onun eğilimli yerlerini yerçekimine karşı durduran kozmik bir kostüm halini alırdı. Kadın mı yoksa erkek mi bilemedim şimdi, anlatıcı olarak. Sanal karakterimizin cinsiyetini okuyanın algısına bırakmayı yeğliyorum.

Turizm işindeydi. Rehberlik yapıyordu. Kariyerinin çoğu hesap(çılık) üzerineydi ama o bu yeni sayılabilecek uğraşı daha da benimsiyordu. İnsanların bilmedikleri şeyleri onlara anlatıyordu bir nevi danışman gibi. Mesleğinde iyiydi. Latin dilleri ailesinden İspanyolca ve İtalyanca ana dili gibiydi. Dil konusunda uzmandı; amel konusunda çırak olsa da. Defalarca gittiği İtalya'nın ayrı bir yeri vardı kalbinde. Oradaki yeme içme kültürü, tarz, şâşa ve kalite kendini daha iyi hissetmesini sağlıyordu. Haylidir gidemiyordu ama olsun. Özlemişti oraları. Bir fırsat yakalar yakalamaz gidecekti ama; yalnız yahut fırsatın kendisiyle.

Çocuklukta(n) ya da daha ilk gençlikten öğrenmişti bu dilleri. Bu dilleri öğrenmenin para ettiğini düşünmüştü taa o zamanlardan. Dilbazlık konusunda da fena değildi. Ağzı laf yapardı oldu olası. Beyninin o üstün arka programları sayesinde en zor durumlardan bile o dili ile çıkıyordu. Birisi saçmalıyor mu; hemen İspanyolca bir terim bulur ve onu farklı konuştururdu. Bazen içinden çıkamadığı durumlar oluyor, bu durumlar ölümle yüzleşme gibi geliyordu ona yapısı gereği. İşte bu tarz durumlarda memelilerin klasik arketiplerinden birisi ile yoluna devam ediyordu. Ölümle yüz yüze kaldıklarında memeliler, ya savaşırlar ya da kaçarlar. O da bu ana iki yoldan biri olan kaçmak ile çareyi bulmuştu. Savaştığı da olurdu ama baskın davranışı kaçmaktı. Savaşırken vurkaç taktiğini uyguladığından olsa gerek mertçe ve dürüstçe değildi savaşları da. Zaten yaşamışlıkları ve geldiği yer de bu seçiminin özünde en zararsız/hasarsız! yöntem olduğunu ona defalarca kanıtlamıştı. Niye değişsinki? Neye değecektiki? 'Savaşma seviş!' değil 'savaşma sıvış!' tarzı, tıpkı postürü gibi onu dik tutmuştu şimdiye kadar. Bundan sonra da dik tutardı herhalde. Canı dışında hiçbir şeyin önemi olmamıştı; üstelik onun bile kendini terketmesi yaşadığı sürenin yarısı kadar olmasa bile. Bu sebepten ne çok fırsat kaçırmıştı oysa. Ah, bir bilebilseydi. Ah, bir fark edebilseydi. . .

Nice yaman olmuştu hayatı haylidir; özellikle son bir, bilemedin birkaç senedir. Nice yaman yerlerden geçmişti. Nice yaman sevdaları, ilişkileri deneyimlemişti. Nice yaman sor(g)uları savurmuştu; özünde on kuruşluk ederi olan dime üzerindeki liberty (özgürlük) yazısı gibi sadece sözel olan algısı sebebiyle.Yok hükmünde say(ıl)mak nedir gayet iyi bilirdi.

Danışman, rehber dedik ya; 'hadi söyle' derdi bildiği dillerden biriyle. Kendine ise danışma gerektiren konuları dünyanın türlü türlü dilleri ile söylense dahi oralı bile olmazdı. Çünkü o sadece İspanyolca ve İtalyanca'dan anlardı. Ona o dillerden biriyle anlatmazsan anlamazdı. Ana dili olan Türkçe 'haydi söyle' dendiğinde de ya yanlış anlatır, ya eksik. Çoğu zaman da duymayarak hiç birşey. . .Korkudan mıdır, yoksa üstün hesap yeteneğinden midir bilinmez anlaşılabilmenin önce anlatmak sorumluluğundan geçtiğini bilmezdi; en azından kendi için.

'O, aslında özünde iyi biri' dediklerimiz vardır ya aynen öyleydi. Dışının o bully tarzına inat o özündeki cevheri kalın kabukların ardında sırça sığınaklarda binlerce zincirle tutuyordu. Hani dünyanın en büyük fiziki pagan putu, The Statue of Liberty var ya, Türkçesiyle Özgürlük Heykeli; altında binlerce saf Afro-amerikan'ın zincirle bağlı olduğunu düşünün. Dışı sahte özgürlük, içinde insanlığın beşiği misali. Bundan seneler önce gördüğüm ödüllü bir karikatür hatırlıyorum tam bu anlattığım şekilde çizilmiş olan ama bulamadığım için paylaşamıyorum, özür dilerim. İşte o karikatür gibiydi. Dışı liberty içi slavery.

Tereyağlı çıtır çıtır bir çukulata gibiydi bazen; hazzın doruklarına çıkartırdı. Ancak dikkat edilmezse basenine otururum ömürboyu dercesine bir garip hali vardı vesselam. . .

Özünde iyi biri olarak 'Allah gönlüne göre versin' sözünü birçokları gibi hep yanlış anlamıştı. Orada tarif edilenin, gönlüne göre yaşamın yani s*kinin keyfine göre yaşamak olmadığını ona anlatan olmuş mudur bilmem ama ben olsaydım şöyle anlatırdım.

Her şeyin sahibi olduğu gibi gönlün de sahibi, şöyle diyor 7/172'de: "Hani Rabbin Ademoğullarından, onların bellerinden zürriyetlerini almış ve onları kendilerine şahit tutarak, " Ben sizin Rabbiniz değil miyim?" demişti. Onlar da, " Evet, şahit olduk!" demişlerdi. İşte bu, kıyamet günü "Bizim bundan haberimiz yoktu." dememeniz içindir." Burada ne demek istendiğini açıklamak gerekirse şöyle diyebiliriz.

‘AHD- İ MİSAK: Sözlükte "söz almak" demektir. İslâm kültüründe "ahd-i misak ayeti" olarak bilinen bu ayet, Allah'ın ezelde insanların ruhlarını yarattığında onlara "Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” diye sorup "Dediler ki, Evet!" cevabını aldığı toplantı, meclis, ruhlar alemindeki konuşma (bezm-i elest) olarak meşhurdur... Dikkat: ruhun cinsiyeti yoktur. Sadece insan (olabilmek) vardır.

Bu ayette ne denmek istendiğini iyi anlamak gerekmektedir. Çünkü bu ayete, Kuranın şifresi dense yeridir. Ayet, "varlığın diliyle konuşan Kuran" dediğimiz üslbunun en çarpıcı örneklerinden birisidir. Görüldüğü gibi, ayette "ruhlar alemi" diye bir tabir geçmiyor. Öyle görünüyor ki Allah, burada insanoğlunun yaratılıştan (bellerinden zürriyetlerinden) gelen "fıtrat, vicdan ve sağduyu" dediğimiz melekelerini temsili olarak dile getirip konuşturmaktadır. Onlara soru sormakta ve cevaplarını -yaratan kendisi olduğu için- onlar adına yine kendisi vermektedir. Bununla insanoğlundaki fıtrat, vicdan ve sağduyunun neler yapabileceğini, potansiyel imkanlarının neler olduğunu göstermek istemektedir. Ki insan yarın kıyamet gününde, "Bundan haberim yoktu, bilmiyordum" demesin.

Demek ki her insanda yaratılıştan var olan fıtrat, vicdan ve sağduyu, Allah'ı bulabilecek güçtedir. Yeter ki dondurulmasın; üzeri hevâ ve hevesle, batıl bağımlılıklarla örtülmesin. Vahyin esas amacı insanoğlundaki bu melekeleri harekete geçirmek, açmak, vurulduğu zincirlerinden ve bağlarından kurtarmaktır. İnsan bu sayede, içindeki bu fıtri sesi dinleyecek ve Allah'ını bulacaktır. Türkçe'de "vicdanın sesini dinlemek", "sağduyudan şaşmamak " dediğimiz şey, temsili diyalogda (kinaye ile); işte bu "Evet, sen bizim Rabbimizsin, şahit olduk! " şeklinde dile gelen fıtratın/vicdanın/sağduyunun sesini dinlemek, bundan şaşmamak demektir. İnsanoğlu işte bundan şaşmamalı, bu sese sık sık dönmelidir. Bu ses, onu eğer vahim bir yanlışlık yapmazsa Allah'ına götürecektir.

Yine halk Türkçesindeki "zürriyeti bozuk, cibilliyetsiz" vs. deyimleri de, "bu sese kulak vermemiş, bundan şaşmış, bu konuşmaya şahitlik etmemiş, bunu çiğnemiş" anlamındadır. Şu halde yaratılış, karakter, yapı, tabiat anlamına gelen "fıtrat", iyiyi kötüden, hayrı şerden ayırmayı sağlayan iç duyu, ahlâk şuuru, his, duyu manasına gelen "vicdan" ile doğru düşünme melekesi, doğruyu yanlıştan ayırma özelliği, aklıselim, diri duyu manasına gelen "sağduyu", burada, "Allah'ın, birbirinin belinden (sırtından) doğup gelen Ademoğullarının özüne yerleştirerek bizzat kendilerini şahit tutması" (ahd-i misak) şeklinde ifade edilmektedir. Şöyle de denilebilir: Allah'ın insanoğlunun özüne yerleştirdiği ve genellikle iç dünyamızda düşünme, anlama, akletme, tefekkür, korkma, titreme, ürperme, duygulanma vb. anlarında veya bir dış uyarıcının sarsıcı telkini ile ortaya çıkan, üzeri açılan, harekete geçen, inkişaf eden, vecde gelen işte bu fıtrat, vicdan ve sağduyunun sesine kulak vermeliyiz. Onu dinlemeli, kestirip atmamak, onunla birleştirmeli, bir araya getirmeliyiz.

Şu halde, olası bir "Allah var mı?" sorusuna ,"Evet var. Şahitlik ederim." diye karşılık vermek, Türkçe‘de "vicdanının sesini dinlemek" dediğimiz şeyin ta kendisidir. Gündelik hayatta, insanoğlu her yanlış yaptığında, defalarca içinde bir iyilik sesi duyar. İşte o ses, "gâlu-bela" sesidir. Demek ki, "Ne zamandan beri Müslümansın (=gerçekten teslim olan, barışsever, hümanist, saygılı)?" sorusuna verilen " Gâlu beladan beri" cevabı "İçimdeki vicdanımın sesine kulak verdiğimden beri, ruhumun derinliklerinden gelen o "Evet" sesine her kulak verişimde..." demek olmaktadır.’ Sonuçta tövbe, içten bir özür ve affedilme kapısı daima açıktır. Bunu bilenin/fark edenin/anlayanın Allah gönlüne göre verir ve o gönül gerçek huzuru bulur ve bilgeleşir.

Sanal karakterimize geri dönersek gönlüne göre yaşıyordu da bu gönül hangi gönüldü kendi bilecek artık. Keşke bir dostu olsaydı da onu uyarsaydı. Şu kıymeti kendinden menkul hayatın gizemi işte. Bazısı bu lüksü iyi kullanır, bazısı da elinin tersiyle iter durur. Farkındayız sanırız da ne çok yanılırız. Hafıza-i beşer nisyan ile malûldür. Sanal mı desek yoksa yalan dünya mı?  Unutmasak nasıl dayanırdık? Unutmasaydık nasıl insan olurduk bambaşka deyişle.

Bir kıssa ile bitirelim de ötesini kavratır mıyız, romantikçe umalım en iyisi. 

Bilgeyi kandırmayı kafasına koymuş olan bir çömezi, 'bu sefer yanıltacağım/kandıracağım' onu diyerekten avucuna ufak bir kuş alır ve bilgeye sorar; "Elimde bir kuş var. Bil bakalım yaşıyor mu, ölü mü?" Bilge, 'ölü' dese; avucunu açacak ve kuş uçacaktır. 'Kuş yaşıyor' dese bu sefer de yumruğunu sıkacak ve kuşu öldürecektir. Bilge ise tek cümle ile cevap verir onu kandırma niyetinde olan çömezine: "O, senin elinde!". . .



Sevgiyle 19

(Not: Görsel alıntıdır)


✅ Bu içerik Kişisel Blog – Hayatı (G)özlemek tarafından hazırlanmıştır. Kullanmak ve/veya kopyalamak isterseniz serbestsiniz. Helaldir yani 😉👌

DERDİM VAR: TÜKET(T)İM!

Tüketim şu insanoğlunun en zayıf olduğu yerdir. Tüketmek üzere yaşar. Tüketmek ile nefes alır. Tüketmek üzere gelmiş gibi davranır da kendinin tükendiğinin/tüketildiğinin ayırdına varınca derin bir yaraya gark olur. Çoğu zaman iş işten geçer. Bizim bilgenin dediği gibi "bir eyvah sermayesi olarak kalır"

Üstad Eric Fromm bu konuda öyle güzel tespitlerde bulunmuş ki birkaçını burada paylaşmadan edemeyeceğim.

"Tüketim malları endüstrisindeki sermaye yatırımının boyutu ile birkaç dev şirket arasındaki rekabet, tüketimi şansa bırakmamayı ve tüketiciyi de, daha fazlasını almak isteyip istememe ya da ne almak istediği konusunda serbest bırakmamayı gerekli kılar. Tüketicinin iştahı sürekli açılmalı, zevkleri yönlendirilmeli, yönetilmeli ve tahmin edilebilir hale getirilmelidir. İnsan, tek istediği "daha çok" ve "daha iyi" şeyler tüketmek olan ebedi bir süt kuzusuna, "tüketiciye" dönüştürülür. Ekonomik sistemimiz insanı maddi yönden zenginleştirirken insani yönden yoksullaştırmıştır."

Fromm'un aslında bu sosyo-ekonomik gibi gözüken tespiti insanoğlunun psikolojik altyapısının da şifrelerini veriyor enikonu zannımca. İnsanlık hem kendinden kendine hemdem şekilde etki alanında bulunan insanları ile olan ilişkilerine tam da böyle bakmaya meyillidir. Neyin nelere değip değmeyeceği konusunda şirazeyi kaçırmıştır/kaçırmaktadır an be an; o doymak bilmez tüketim fıtratı sebebi ile. Huzur ister güya sadece. Mutlu olmak ister sadece mesela. Sevmek ve dahi sevilmek ister lafa gelince; seçilesi bir tek şey olsa seçeceği. Tüm bunları bulduğunda ise o yukarıda tarif  edilen şirketler gibi davranan ulu nefs, neyden huzur bulacağını, neyden tatmin olacağını, neyden mutlu olacağını pompalar ona biteviye. Bundan sonrası ise sadece akışa bırakmaktır kendini; 'olması gereken oluyor' diyerekten. İtiraz etmemektir, öz(ü)gür ol(a)mamaktır artık kolay olan. Değişim, gelişim ihtiyacı hissetmemektir. Hâlbuki insan bilse; o pompalanan sırça tatminlerin ötesinde daha yerleşik ve güvenli bir huzur, mutluluk ve tatmin olduğunu devam eder miydi "tüketim dünyasının süt kuzusu" olmaya?

(Merak edenler için; şarkının Türkçe çevirisi: https://lyricstranslate.com/tr/foule-sentimentale-duygusal-kalabal%C4%B1k.html)

Devam ediyor üstad; ". . .zevklerine göre yaşadığı yanılsamasını taşıyan, mükemmel tüketici olmak üzere yönetilir ve yönlendirilir. Durmadan, onu kalan son gerçeklik kırıntısından da yoksun bırakacak sloganlar, telkinler ve gerçekdışı fikirlerle kafası şişirilir. Çocukluktan itibaren gerçek inançlardan caydırılır. Eleştirel düşünce çok azdır, böylece bireyi, yalnızlıktan ve kaybolmuşluğun dayanılmaz duygusundan ancak diğerlerine uyum sağlamak kurtarabilir. Birey kendini, kendi güçlerininin ve iç zenginliğinin fiili taşıyıcısı olarak değil, canlı varlığını uydurmaya çalıştığı kendisi dışındaki güçlere bağımlı fakirleşmiş bir "nesne" olarak hisseder. İnsan, kendisine yabancılaştırılır ve kendi yaptığı işlerin önünde diz çöker. Kendi üretttiği nesnelerin önünde, devletin önünde ve kendi yarattığı liderlerin önünde diz çöker. Kendi eylemi, kendisinin hükmettiği bir güç olacağına, onun üzerinde ve ona karşı duran yabancı bir güç haline gelir."

O ulu iç şirk-et ona derki sen (hep daha) iyisine layıksın. 'Daha' iyisi var. Bunu elde ettin. hadi devam et. Devamı 'daha' güzel olacak. Telkin deyince; insanın kendi nefsi, düşünceleri gibisi yoktur vesselâm. Anında kötüyü iyi yapar. Anında zararlıyı faydalıya çevirir. Anında 'daha'yı pompalar. Tersini de yapmaya en mahir olan da odur. Güzeli berbat etmede bu karanlık tarafın üstüne yoktur. "Gücün karanlık tarafı" en iyi kalite uyuşturucudan daha kudretlidir. Bir anda başka dünyalara (ardı pişmanlık olan hedonist anlık tatminlere) uçurur sanal olsa da. Bunu bil(e)meyen, farkında ol(a)mayan, küçümseyen çantada kekliktir halihazırda; örümcek ağına düşen sinek gibi. . .

Devam edelim üstadın sosyo-ekonomik tespitlerine. "Sonuçta, ortalama bir insan kendini güvensiz, yalnız, bunalımlı hisseder ve bolluk içinde mutsuzluk çeker. Onun için hayatın anlamı yoktur; hayatın anlamının sadece bir "tüketici" olmaktan ibaret olamayacağının belli belirsiz farkındadır. Eğer sistem ona, hayatta değerli olan her şeyi giderek daha çok kaybettiğini unutmasını sağlayan, televizyondan sakinleştiricilere kadar uzanan sayısız kaçış yolları sunmasaydı, hayatın anlamsızlığına dayanamazdı. Tersine sloganlara rağmen, iyi beslenmiş, iyi bakılmış, insanlıktan uzaklaştırılmış, bunalmış sıradan insanı yöneten bürokratların idare ettiği bir topluma doğru hızla yaklaşıyoruz. İnsana benzeyen makineler, makineye benzeyen insanlar yaratıyoruz. Özgürlükten ve demokrasiden bahsediyoruz ama sayıları gittikçe artan insanlar özgürlüğün getireceği sorumluluktan korkup, besili robotun kölesi olmayı seçiyorlar."

Kendi fark ettiği ya da bir dostunun fark ettirdiği ya da çalıştığı yerin anlamını bilip bilmemek arasındaki o kalın duvarın yıkılabilmesi için ilk balyoz olan sadece bir niyet ve istek olduğunu ve aynı zamanda yıkılacak o duvarın ardında derya deniz olduğunu bilmedikçe bu kaotik sarmalın içinde boğulacak ve o güzelim hayatı heba edecektir. Denizin içinde ya da yanıbaşındayken "deniz nerede ya hu?" diye sorar durur olacaktır. Doğru; "hazır olmayan hiç bir şey al(a)maz." Ancak hazır olmak için önce hazırlık yapmak gerekli değil mi?

Üstad'ın son bir güzel cümlesi ile bitireyim en iyisi: "Tanrılar yok etmek istediklerini kör ederlermiş sözünü kanıtlayacağız gibi görünüyor". . .

 Sevgiyle 19

(Görseller alıntıdır.)



✅ Bu içerik Kişisel Blog – Hayatı (G)özlemek tarafından hazırlanmıştır. Kullanmak ve/veya kopyalamak isterseniz serbestsiniz. Helaldir yani 😉👌